حقوق بانوان در قانون کار ایران به عنوان یکی از موضوعات مهم و حیاتی در زمینه عدالت اجتماعی و برابری جنسیتی مطرح می‌شود. این حقوق تحت عناوین مختلفی در قوانین کار و تأمین اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. البته قبل از آن بهتر است بدانید قانون کار چیست؟ مقدار آن چقدر است؟ در این مقاله به بررسی دو جنبه اصلی حقوق بانوان در قانون کار ایران و اینکه چه زنانی مشمول قانون کار هستند، خواهیم پرداخت.
زنان مشمول قانون کار
تمامی زنان که به عنوان کارگر یا کارمند در موسسات تولیدی، صنعتی خدماتی و کشاورزی استخدام شده و فعالیت می‌کنند، مشمول قانون کار هستند. همچنین زنانی که به عنوان معلم در مدارس غیرانتفاعی تدریس می‌کنند، و در زمان غیرساعات کاری خود مشغول به کار هستند نیز شامل قانون کار هستند. زنانی که در دفاتر اسناد رسمی مشغول به کار هستند نیز تحت پوشش قانون کار قرار دارند.
کارگران شهرداری، کارکنان سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های خارجی نیز مشمول قانون کار می‌باشند. به طور کلی، هر زنی که در یکی از مشاغل ذکر شده فعالیت کند و تحت نظر کارفرما باشد، مشمول قانون کار است.
مشمولان قانون کار از چه حقوق و مزایایی برخوردارند؟
این پرسش مهمی است زیرا قانون کار، حمایت‌های ویژه‌ای برای کارگران مشمول خود در نظر گرفته است. شفافیت قوانین و شرایط کاری برای کارگران و کارفرمایان از ویژگی‌های مهم قانون کار است و از تضییع حقوق کارگران جلوگیری می‌کند. از جمله این حمایت‌ها، پرداخت عیدی و سنوات توسط کارفرماست.
حقوق قانون کار زنان و حمایت در ایام بارداری
یکی از مهم‌ترین حمایت‌هایی که قانون کار ایران برای زنان در نظر گرفته است، حمایت از کارگران زن در دوران بارداری است طبق مقررات، اگر پزشک سازمان تأمین اجتماعی تشخیص دهد که نوع کار برای کارگر باردار خطرناک یا سخت است، کارفرما موظف است تا پایان دوره بارداری، بدون کسر حق‌السعی، کار مناسب‌تر و سبک‌تری به او ارجاع دهد. این اقدام نه تنها به حفظ سلامت مادر و جنین کمک می‌کند، بلکه به ایجاد محیط کاری امن و مناسب برای زنان نیز منجر می‌شود.
این حمایت‌ها نشان‌دهنده توجه قانون‌گذار به نیازهای خاص زنان و اهمیت نقش آن‌ها در جامعه و اقتصاد است. با این حال، نیاز به نظارت دقیق بر اجرای این قوانین و افزایش آگاهی کارفرمایان و کارکنان در این زمینه احساس می‌شود.
بازنشستگی زودهنگام بانوان در قانون وزارت کار
موضوع دیگری که در حقوق بانوان در قانون کار ایران مطرح می‌شود، امکان بازنشستگی زودهنگام است. سن بازنشستگی برای زنان، پنج سال کمتر از مردان تعیین شده است؛ به طوری که خانم‌ها می‌توانند با ۵۵ سال سن و حداقل ۱۰ سال سابقه کار تقاضای بازنشستگی کنند. این تسهیلات به زنان کمک می‌کند تا بتوانند با توجه به شرایط خاص خود، از مزایای بازنشستگی بهره‌مند شوند.
طبق بند ۱ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی، زنان می‌توانند با داشتن حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه، در ۵۵ سالگی بازنشسته شوند. همچنین، بانوانی که دارای ۱۰ سال سابقه و ۵۵ سال سن هستند، بدون رعایت ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی می‌توانند بازنشسته شوند.
از دیگر نکات مهم این است که بانوانی که ۳۰ سال تمام کار کرده و حق بیمه مربوطه را پرداخت کرده باشند، می‌توانند در سن ۴۵ سالگی تقاضای بازنشستگی کنند. همچنین، کارفرما می‌تواند بازنشستگی بیمه‌شدگانی را که حداقل پنج سال پس از رسیدن به سن بازنشستگی مقرر به کار خود ادامه داده‌اند، درخواست کند.
پیشنهاد مطالعه: حق مسئولیت در قانون کار چیست؟
سخن پایانی
قوانین کار ایران به وضوح نشان‌دهنده تلاش برای حمایت از حقوق بانوان در محیط کار است. از حمایت‌های ویژه در ایام بارداری گرفته تا تسهیلات بازنشستگی زودهنگام، همه این موارد نشان‌دهنده اهمیت نقش زنان در جامعه و ضرورت فراهم کردن شرایط مناسب برای فعالیت آن‌ها است. با این حال، اجرای صحیح این قوانین و افزایش آگاهی عمومی نسبت به حقوق بانوان همچنان نیازمند توجه بیشتری است تا بتوانیم به سوی جامعه‌ای عادلانه‌تر و برابرتر گام برداریم.
دیدگاهتان را بنویسید