خلاصه قسمت ۱۴۷ پادکست طبقه ۱۶ – حسام آرمندهی

در این قسمت از پادکست طبقه ۱۶، سهیل علوی پس از قسمت ۱۳۳ بکبار دیگر میزبان حسام آرمندهی، یکی از کارآفرینان برجسته و باسابقه اکوسیستم استارتاپی ایران است. در این گفتگوی صمیمانه و عمیق، حسام آرمندهی از مسیر پرفراز و نشیب کارآفرینی خود، از جرقه‌های اولیه برای راه‌اندازی پروژه‌های موفقی چون کافه‌بازار و دیوار، و چالش‌های پیش روی تیم‌سازی و جذب سرمایه سخن می‌گوید. او همچنین دیدگاه‌های خود را درباره آینده تکنولوژی در ایران، از جمله پتانسیل‌های هوش مصنوعی، فین‌تک، سلامت دیجیتال و آموزش آنلاین، به اشتراک می‌گذارد و به اهمیت مقیاس‌پذیری و چالش‌های رگولاتوری در این مسیر اشاره می‌کند. این اپیزود برای هر علاقه‌مند به دنیای کسب‌وکار، استارتاپ و تکنولوژی در ایران، سرشار از نکات آموزنده و الهام‌بخش است.

مقدمه (معرفی حامیان پادکست):

• سهیل علوی: سلام علیکم، امیدوارم که حالتون کلی خوب باشه! حامی و اسپانسر این قسمت از پادکست طبقه شانزده، پلتفرم باشگاه مشتریان فیلیا هست. فیلیا مشکل شخصی‌سازی کمپین‌های بازاریابی رو حل کرده. اغلب ما مجبوریم به همه کاربرها یه نوع تخفیف یا آفر بدیم که این باعث کاهش نرخ تبدیل و افزایش هزینه‌های بازاریابی در بلندمدت می‌شه. فیلیا یه سرویس ساخته که می‌تونید خیلی سریع loyalty club خودتون رو راه‌اندازی کنید و کمپین‌های شخصی‌سازی شده برای کاربرانتون درست کنید تا اون‌ها رو به وب‌سایت یا اپتون برگردونید و retention رو بالا ببرید. این پلتفرم قابلیت‌های جالبی مثل گیمیفیکیشن هم داره. برای آشنایی بیشتر، می‌تونید به وب‌سایتشون مراجعه کنید و درخواست دمو بدید.
• سهیل علوی: همچنین، حامی این قسمت از پادکست طبقه شانزده، سرویس خدمات رایانش ابری لیارا هست. لیارا مشابه سرویس‌های Heroku و Vercel، به شما اجازه می‌ده که خیلی سریع پایپ‌لاین‌های دولوپمنتتون رو راه‌اندازی کنید و اپلیکیشن خودتون رو به راحتی دیپلوی کنید. دیگه لازم نیست دغدغه سرور، دیتابیس، یا آپتایم رو داشته باشید. لیارا این مشکلات رو حل کرده. اگر دوست دارید بیشتر با این سرویس آشنا بشید، می‌تونید به وب‌سایتشون سر بزنید.

بخش ۱ – شروع مسیر کارآفرینی و چالش‌های اولیه (از دیوار تا کافه‌بازار)

• سهیل علوی: حسام، خیلی ممنون که دعوت ما رو قبول کردی و اینجا هستی. صحبت با یک کارآفرین باسابقه و موفق مثل تو برای شنونده‌ها خیلی ارزشمنده. می‌خواستم از خودت بپرسم، چطور شد که اصلاً به این حوزه اومدی؟ اولین جرقه‌ها چطور شکل گرفت؟
• حسام آرمندهی: من در مورد کارآفرینی توی ایران، همیشه می‌گم هر کسی اومده توی این حوزه، به نوعی مجبور شده. یعنی شرایط جامعه و اقتصاد، آدم‌ها رو به سمت کارآفرینی سوق داده. ما از همون اوایل دهه هشتاد که شروع کردیم، با چالش‌های زیادی مواجه بودیم. مثلاً توی بحث دیپلوی کردن سرویس‌ها، باید خودمون سرور اجاره می‌کردیم و دغدغه‌های زیرساختی زیادی داشتیم که الان سرویس‌هایی مثل لیارا این مشکلات رو حل کردن.
• سهیل علوی: پس اون زمان‌ها، کار خیلی سخت‌تر بود؟ الان به نظرت مسیر هموارتر شده؟
• حسام آرمندهی: قطعاً. الان دانش و زیرساخت‌ها خیلی بهتر شده. اون موقع، همه چیز رو باید خودمون از صفر می‌ساختیم. این باعث می‌شد که روند توسعه کندتر باشه و منابع بیشتری مصرف بشه. ما توی کافه‌بازار هم همینطور بودیم. وقتی شروع کردیم، پلتفرمی برای اپلیکیشن‌های اندرویدی توی ایران وجود نداشت و باید خودمون این بستر رو فراهم می‌کردیم.

بخش ۲ – اهمیت شناخت بازار و تطبیق با نیازها (دیوار و چالش‌های اولیه)

• سهیل علوی: وقتی دیوار رو شروع کردید، آیا از همون اول می‌دونستید دقیقاً بازار به چی نیاز داره؟ یا این که در طول مسیر، با آزمون و خطا بهش رسیدید؟
• حسام آرمندهی: دیوار در ابتدا بیشتر یک پروژه جانبی بود، شبیه به همون Craigslist. اما به مرور و با دیدن نیاز واقعی مردم به بستری برای خرید و فروش کالاهای دست دوم، متوجه شدیم که پتانسیل زیادی داره. اون موقع فهمیدیم که مردم به یک فضای امن و قابل اعتماد برای این کار نیاز دارن. ما تلاش کردیم تا با بهبود تجربه کاربری و ایجاد اعتماد، این نیاز رو برطرف کنیم. این رویکردِ گوش دادن به کاربران و تطبیق دادن محصول با نیازهای واقعی بازار، از مهمترین چیزها در کارآفرینیه.

بخش ۳ – مدل‌های کسب‌وکار و رشد (اهمیت مقیاس‌پذیری)

• سهیل علوی: درباره مدل‌های کسب‌وکار و مقیاس‌پذیری، در اون زمان که هنوز اکوسیستم استارتاپی به بلوغ امروز نرسیده بود، چطور فکر می‌کردید؟
• حسام آرمندهی: مقیاس‌پذیری همیشه یک چالش بزرگ بوده. ما در کافه‌بازار و دیوار، از ابتدا به این فکر می‌کردیم که چطور می‌توانیم سرویس را به میلیون‌ها کاربر ارائه دهیم. این نیازمند یک معماری نرم‌افزاری قوی و تیمی بود که بتواند با رشد سریع کنار بیاید. ما در ابتدا تمرکز روی ارائه سرویس اصلی بود و بعداً به سراغ مدل‌های درآمدی رفتیم. در کافه‌بازار، مدل درآمدی مبتنی بر سهم از فروش اپلیکیشن‌ها بود و در دیوار، از تبلیغات و سرویس‌های ویژه استفاده کردیم.

بخش ۴ – تیم‌سازی و فرهنگ سازمانی (نقش منابع انسانی در موفقیت)

• سهیل علوی: یکی از مهمترین فاکتورها در موفقیت هر استارتاپی، تیم هست. چطور تیم‌های قوی ساختید و چه فرهنگ سازمانی رو ترویج می‌کردید؟
• حسام آرمندهی: تیم‌سازی واقعاً یک هنر و علم خاصه. ما در کافه‌بازار و دیوار، همیشه تلاش کردیم افرادی رو استخدام کنیم که نه تنها تخصص فنی بالایی داشته باشند، بلکه از نظر شخصیتی هم با فرهنگ شرکت همخوانی داشته باشند. ما به شفافیت، مسئولیت‌پذیری و یادگیری مداوم خیلی اهمیت می‌دادیم. فضایی ایجاد کردیم که افراد بتونن آزادانه ایده‌هایشون رو مطرح کنند و از اشتباهاتشون درس بگیرند. به نظرم، ایجاد یک فرهنگ سازمانی که به رشد فردی و تیمی اهمیت بده، باعث می‌شه که افراد با انگیزه بیشتری کار کنند و در نهایت، به موفقیت کلی شرکت کمک می‌کنه.

بخش ۵ – چالش‌های اکوسیستم کارآفرینی در ایران و آینده تکنولوژی

• سهیل علوی: با توجه به تجربه طولانی تو در این حوزه، چالش‌های فعلی اکوسیستم کارآفرینی ایران رو چطور می‌بینی؟ و به نظرت، آینده تکنولوژی در ایران به چه سمتی می‌ره؟
• حسام آرمندهی: چالش‌ها کم نیستند. بحث تامین سرمایه، محدودیت‌های دسترسی به بازارهای بین‌المللی، و البته بحث رگولاتوری و قوانین، همگی از موانع پیش رو هستند. اما با این حال، من به آینده امیدوارم. پتانسیل نیروی انسانی جوان و خلاق در ایران بسیار بالاست. فکر می‌کنم حوزه‌هایی مثل هوش مصنوعی، فین‌تک، سلامت دیجیتال، و آموزش آنلاین می‌تونن در آینده ایران نقش پررنگی داشته باشند. باید روی حل مسائل واقعی جامعه با استفاده از تکنولوژی تمرکز کنیم.
• سهیل علوی: آیا در مورد هوش مصنوعی، نگرانی‌هایی هم داری؟ یا بیشتر به فرصت‌هاش فکر می‌کنی؟
• حسام آرمندهی: هم فرصت‌ها و هم نگرانی‌ها وجود داره. هوش مصنوعی پتانسیل بالایی برای بهبود زندگی انسان‌ها داره، از پزشکی گرفته تا آموزش و حمل‌ونقل. اما باید مراقب باشیم که این تکنولوژی چطور توسعه پیدا می‌کنه و چه تاثیری روی بازار کار و جنبه‌های اجتماعی می‌ذاره. ما باید در ایران هم روی توسعه هوش مصنوعی بومی سرمایه‌گذاری کنیم تا بتونیم از فرصت‌ها استفاده کنیم و از چالش‌ها جلوگیری کنیم.

بخش ۶ – رسانه و مدیریت اطلاعات (اهمیت سلامت روان در کارآفرینی)

• سهیل علوی: حسام، یه سوال شخصی‌تر بپرسم. با این حجم از فعالیت، چطور اخبار رو دنبال می‌کنی؟ و به طور کلی، مدیریت اطلاعات برات چقدر مهمه؟
• حسام آرمندهی: ببین، من اوایل کارم “تکران” رو خیلی فالو می‌کردم، بعد یه مدت “Morning Brew” رو هم دنبال می‌کردم. اما الان خیلی کمتر شده. واقعیتش اینه که دارم خودمو یه ذره از اخبار به طور کل دور می‌کنم. خیلی در ایران اخبار خوندن زندگی جالبی نیست. من حتی تلویزیون هم ندارم. سعی نمی‌کنم خودمو به این شکل به روز نگه دارم. ما بیشتر از طریق یک ابزار داخلی مثل “Click” که مشابه Slack هست (چون Slack یه مدت ایرانی‌ها رو لاگین نمی‌کرد، مجبور شدیم ابزارمون رو عوض کنیم)، اخباری رو که بچه‌ها با هم فکر می‌کنن جذاب هست، به اشتراک می‌ذاریم. اینجوری کمتر درگیر اخبار منفی می‌شم و بیشتر روی کارهام تمرکز می‌کنم. این به سلامت روانم هم کمک می‌کنه، چون کارآفرینی خودش استرس‌های زیادی داره و نیازی نیست با اخبار منفی بیشتر به خودم فشار بیارم.

بخش ۷ – توصیه‌هایی برای کارآفرینان جوان و سخن پایانی

• سهیل علوی: اگر بخواهی به کارآفرینان جوانی که تازه شروع کرده‌اند یک توصیه بکنی، چه می‌گویی؟
• حسام آرمندهی: مهمترین چیز اینه که ناامید نشوند. مسیر کارآفرینی پر از شکست‌ها و چالش‌هاست. از اشتباهات درس بگیرید و همیشه به یادگیری ادامه دهید. یک شبکه قوی از منتورها و همکاران بسازید. روی مشتری تمرکز کنید و محصولی بسازید که واقعاً نیازهای آن‌ها را برطرف کند. در نهایت، اشتیاق و پشتکار رو هرگز از دست ندهید. سعی کنید ارزش واقعی ایجاد کنید و به جای دنبال کردن ترندها، به فکر حل یک مشکل واقعی باشید.
• سهیل علوی: حسام، دمت خیلی گرم. خیلی خیلی حال داد. تقریباً دو ساعت و نیم نشستیم به گپ و گفت. یه مسیج بعداً بهت می‌دم یه میتینگ جدا هم با هم بذاریم هم راجع به موزیک صحبت کردیم، می‌خوام بهتر بود رو بهت بگما کنم، می‌خوام ببینم راجع به چی فکر می‌کنیم. حتماً! ولی دمت گرم، مرسی از وقتی که دادی بهمون. خیلی حال داد. امیدوارم که این اپیزود برای شنونده‌ها هم مفید باشه.

جدول اصطلاحات، اشخاص، شرکت ها و پروژه های نام برده شده در این گفتگو