حق شیر یکی از حقوق مهم و اساسی در اسلام و قوانین مربوط به خانواده است که به زنان مسلمان تعلق دارد. بر اساس این حق، مادران می‌توانند در ازای شیردهی به نوزادان خود، از همسرانشان طلب اجرت کنند. این موضوع نشان‌دهنده اهمیت و ارزش کار مادران در دوران شیردهی و تأثیر آن بر رشد و سلامت نوزادان می‌باشد.
از نظر شرعی، هیچ الزامی برای مادر وجود ندارد که به نوزاد خود شیر دهد، اما اگر او تصمیم به این کار بگیرد، می‌تواند بابت آن مبلغی را از همسرش درخواست کند. برای دریافت این اجرت، مادر باید بتواند در دادگاه ثابت کند که شیردهی یک عمل تبرعی نبوده و او به دلیل زحمتی که متحمل شده، مستحق دریافت اجرت است. اما حق شیر در قانون کار به مادرانی که در شرکت یا ارگانی استخدام شده اند تعلق می گیرد که به شرح آن می پردازیم.
حق شیر در قانون کار جمهوری اسلامی ایران
حق شیر یکی از حقوق مهم و اساسی برای مادران شاغل است که به منظور حمایت از خانواده و ترویج شیردهی به نوزادان در بسیاری از کشورها به رسمیت شناخته شده است. در جمهوری اسلامی ایران، این حق در قانون کار کشور به وضوح بیان شده است. که لازم است مادران بدانند قانون کار چیست و مقدار آن چقدر است؟ طبق ماده ۷۸ قانون کار، کارفرما موظف است به مادران شیرده تا پایان دو سالگی کودک، پس از هر سه ساعت کار، نیم ساعت مرخصی شیردهی (فرصت شیردادن) بدهد.
اهمیت حق شیر
حق شیر نه تنها به سلامت نوزاد کمک می‌کند، بلکه به سلامت مادر نیز تأثیر مثبت می‌گذارد. شیردهی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها در مادران و نوزادان کمک کند و ارتباط عاطفی قوی‌تری بین مادر و کودک ایجاد نماید. از این رو، فراهم کردن شرایط مناسب برای شیردهی در محیط کار می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی خانواده‌ها و همچنین افزایش بهره‌وری کارکنان منجر شود.
دوران شیردهی به عنوان یک مرحله حساس در زندگی کودک شناخته می‌شود و تأثیرات عمیقی بر شخصیت و رفتار او خواهد داشت. بنابراین، توصیه می‌شود که از سپردن نوزاد به زنان غیرمناسب برای شیردهی خودداری شود، زیرا شیر دادن توسط افراد غیرمناسب می‌تواند تأثیرات منفی بر روی شخصیت و ساختار روحی کودک داشته باشد. حق شیر نه تنها یک حق اقتصادی برای مادران است، بلکه نمادی از احترام به نقش آنها در پرورش نسل آینده و تأمین سلامت جسمی و روحی نوزادان می‌باشد.
چالش‌ها و موانع حق شیر در قانون کار
با وجود وجود قوانین حمایتی، در عمل برخی چالش‌ها و موانع ممکن است وجود داشته باشد. برخی از کارفرمایان ممکن است از اجرای این قانون سر باز زنند یا شرایط مناسبی برای شیردهی فراهم نکنند. همچنین، برخی از مادران ممکن است به دلایل مختلف از جمله فشار کاری یا ترس از تبعات اجتماعی، نتوانند از این حق خود استفاده کنند.
شیر مادر به عنوان بهترین و کامل‌ترین منبع تغذیه برای نوزاد شناخته می‌شود. این شیر نه تنها به تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد کمک می‌کند، بلکه تأثیرات مثبت زیادی بر روی رشد روحی و روانی او نیز دارد. شیردهی به نوزاد تا دو سالگی به عنوان یکی از حقوق اساسی کودک محسوب می‌شود و در آیات و روایات اسلامی نیز به اهمیت آن اشاره شده است.
نقش کارفرمایان
طبق ماده ۷۸ قانون کار، کارفرما باید شرایط لازم را برای اجرای این حق فراهم کند. این شامل تأمین مکان مناسب و خصوصی برای شیردهی و همچنین اطمینان از اینکه مادران بتوانند بدون هیچ فشاری از این مرخصی استفاده کنند، می‌باشد. عدم رعایت این قوانین می‌تواند تبعات قانونی برای کارفرما به همراه داشته باشد.
کارفرمایان در مشاغلی که کارگران زن دارند، ملزم‌اند به مادران شیرده، تا دو سالگی کودک، پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت شیر دادن بدهند. این زمان بخشی از ساعات کار محسوب می‌شود. همچنین کارفرمایان باید متناسب با تعداد و سن کودکان، مراکز نگهداری از کودک )مانند شیرخوارگاه و مهد کودک( را تأسیس کنند. سازمان بهزیستی ضوابط تأسیس و اداره شیرخوارگاه و مهد کودک را تهیه و پس از تصویب وزیر کار، برای اجرا ابلاغ خواهد کرد.
پیشنهاد مطالعه: زنان مشمول قانون کار چه کسانی هستند؟
سخن پایانی
همان‌طور که در این مقاله بررسی کردید:حق شیر در قانون کار جمهوری اسلامی ایران یکی از ابزارهای مؤثر برای حمایت از مادران شاغل و ترویج شیردهی است. با این حال، برای تحقق کامل این حق، نیاز به همکاری و توجه بیشتر از سوی کارفرمایان و همچنین آگاهی‌رسانی به مادران وجود دارد. تنها با ایجاد یک محیط کاری مناسب و حمایت از حقوق مادران است که میتوان به سلامتی نسل‌های آینده کمک کرد و جامعه‌ای سالم‌تر و پویاتر ساخت.
دیدگاهتان را بنویسید